Playing for Succes Alkmaar: waar leerlingen groeien door succeservaringen
Dit is Onderwijs biedt een podium aan de mooiste initiatieven in het onderwijs en brengt (onderwijs)professionals met elkaar in contact. In onze regio is al zóveel moois te vinden — inspirerende voorbeelden liggen voor het oprapen. Eén daarvan is Playing for Success: een bijzonder naschools programma dat kinderen die (tijdelijk) niet optimaal presteren vanwege sociaal-emotionele uitdagingen, helpt om weer in zichzelf te geloven. Playing for Success (PfS) Alkmaar biedt leerlingen uit groep 7, 8 en de onderbouw van het voortgezet onderwijs de kans om in het AFAS Stadion te werken aan hun zelfvertrouwen, motivatie en sociale vaardigheden. In de inspirerende sfeer van het stadion ontdekken ze hun talenten, groeien ze in zelfvertrouwen en krijgen ze weer plezier in leren.
Twaalf jaar geleden zette Iwan Sombroek, centrummanager van Playing for Success in Alkmaar, het programma op. Wat begon als een kleinschalig initiatief met twee groepen van acht à negen kinderen, is inmiddels uitgegroeid tot een succesvolle aanpak met negen groepen van zestien leerlingen. “We zijn begonnen met zes aangesloten schoolbesturen. Door veelvuldig contact met scholen en het uitnodigen van leerkrachten naar het stadion, kregen we steeds meer draagvlak,” vertelt Iwan.
Tegenwoordig zijn er tien schoolbesturen betrokken en is Playing for Success in Alkmaar een gewaardeerde plek geworden waar leerlingen werken aan hun persoonlijke ontwikkeling.
Iwan Sombroek en Francis Seignette
Andere leeromgeving, ander effect
Francis Seignette, docent lichamelijke opvoeding bij het Jan Arentsz, is één van de vaste begeleiders. Vijf jaar geleden raakte zij betrokken bij Playing for Success. “Waar school stopt, gaan wij hier verder,” vertelt ze enthousiast. “We werken met kleine groepjes van vier leerlingen per student-begeleider. Daardoor ontstaat er ruimte en persoonlijke aandacht.”
Een belangrijk aspect van het programma is de unieke opbouw van de bijeenkomsten, geïnspireerd op een voetbalwedstrijd. Iwan licht toe: “We starten met een warming-up, daarna volgen de eerste en tweede helft met activiteiten, onderbroken door een rustmoment. We sluiten af met een cooling-down en een evaluatie.”
Elke leerling ontvangt bij aanvang een spelersboek, dat op locatie blijft. Daarnaast krijgen ze een doe-boek mee naar huis, met opdrachten die aansluiten op hun persoonlijke leerdoelen.
Zelfvertrouwen, doelen stellen en reflecteren
Een rode draad in het programma is het stellen van persoonlijke doelen. Francis legt uit: “We helpen leerlingen om concrete doelen te formuleren. Bijvoorbeeld: ‘deze week stel ik drie vragen in de klas’.” Iwan vult aan: “Intrinsieke motivatie werkt het beste. Via een stappenplan helpen we hen om zelf hun doel te bepalen.”
De bijeenkomsten zijn gevarieerd, met activiteiten zoals presenteren in de persruimte of elkaar interviewen. Reflectie gebeurt in coachgroepen: vier leerlingen met één student-begeleider. Daarbij bespreken ze vragen als: Hoe heb ik meegedaan? Durfde ik vragen te stellen? Heb ik anderen geholpen?
Veilige omgeving, echte groei
De kracht van het programma zit ook in de omgeving. Francis: “De eerste bijeenkomst is altijd spannend, maar dat verandert snel. Iedereen komt hier met een hulpvraag en juist daarin vinden ze elkaar. Dit schept verbinding en veiligheid.” Ze ziet regelmatig hoe kinderen die in de klas moeilijk aansluiting vinden, hier juist vrienden maken.
Ook ouders worden nauw betrokken. Ze zijn welkom tijdens het eerste en laatste kwartier van de bijeenkomsten en krijgen updates via foto’s uit het spelersboek. Hierdoor kunnen ze de voortgang van hun kind volgen.
Onderzoek en resultaat
De impact van Playing for Success wordt zichtbaar bevestigd door onderzoek. Iwan: “Oberon onderzoekt de sociaal-emotionele ontwikkeling van de deelnemers. Tijdens de laatste landelijke meting gaf 98% van de kinderen aan gegroeid te zijn op één of meerdere doelen – vooral op zelfvertrouwen, waar we de meeste aandacht aan besteden.”
Hoewel de meeste deelnemers uit het basisonderwijs komen, ziet men ook steeds meer jongeren uit het voortgezet onderwijs. “Bij pubers ligt de drempel wat hoger, maar de succeservaring is minstens zo groot blijkt uit het onderzoek,” aldus Iwan.
De kracht van samenwerking tussen scholen en Playing for Success
Suzanne Zeegers, docent op basisschool de Lispeltuut, raakte geïnteresseerd in Playing for Success door verhalen van een oud-studiegenoot die bij het concept betrokken was. Afgelopen schooljaar deden twee leerlingen uit haar klas mee aan het programma. “De kracht zit in de nieuwe, open leeromgeving. Binnen de klas is het soms lastig om kinderen verder te helpen, mede door groepsdynamiek en tijdgebrek. Hier komen ze blanco binnen en dat werkt. Ze zetten in korte tijd zoveel mooie stappen, dat was ons in klassenverband nooit gelukt.”
Voor Suzanne is vooral de serieuze benadering van elk kind bijzonder: “Iedereen werkt aan een persoonlijk doel. Kinderen worden serieus genomen.” Ze krijgt elke week een update van de activiteiten, kan vragen stellen en leerkrachten kunnen altijd langskomen en bij de afsluiting aanwezig zijn. “Kinderen leren hier vaardigheden die ze hun hele leven meedragen: zelfvertrouwen, emoties uiten en doorzetten. Hopelijk zullen er nog vele kinderen mogen groeien bij Playing for Success!”
Suzanne Zeegers
Structurele steun en toekomst
Playing for Success Alkmaar draait volledig op bijdragen van scholen, gemeenten en donateurs. Jan Willem Heemstra, bestuurder a.i. van het Jan Arentsz, onderstreept het belang van deze steun: “Dankzij deze bijdragen kunnen we investeren in jongeren die net dat extra steuntje in de rug nodig hebben.”
Het programma wordt inmiddels breed gedragen. Vanuit het basisonderwijs zijn SaKS, Ronduit, Tabijn, Allente, Blosse en ISOB aangesloten. Het voortgezet onderwijs is vertegenwoordigd door PCC, Trinitas College, Regius College (PONTIS), Jan Arentsz en alle SOVON-scholen.
Meer weten of donateur worden?
🎧 Beluister de podcast:
‘Dit is onderwijs’ (aflevering s05a16) met Iwan Sombroek, centrummanager Playing for Success Alkmaar
📩 Of neem contact op voor meer informatie
Iwan Sombroek
i.sombroek@playingforsuccess.nl
T: 072 – 547 81 71